Namaz zamanını cemaate duyurmak için evvelleri sadece “Namaza, namaza!” ifâdeleri söylenirdi. Daha sonra ise ezân-ı Muhammedî lutfedildi. Peygamber Efendimiz, milleti namaza dâvet biçiminin nasıl olması gerektiği husûsunu ashâbıyla istişâre ediyordu. Bâzısı; “Namaz müddeti geldiği zaman bir bayrak dikelim, Müslümanlar onu gördüklerinde birbirlerine haber versinler.” dedi. Fakat Peygamber Efendimiz bu öneriyi sevmedi. Yahûdî borusu çalınması öneri edildi, onu da sevmedi: “Bu, Yahûdîlerin âletidir.” emretti. Çan çalınmasından bahsedildi. Peygamber Efendimiz: “O da Hıristiyanların işidir.” emretti.
Ezânın teşrîinde her ne kadar vâsıta Abdullâh bin Zeyd r.a. ise de vahye ve gaybî feyze mazhar olan, her zaman için Resûlullâh idi. Ezân, O’nun tasdîki ile meşrû kılındı ve insanlar câmiye, cemaate çağrılmaya başlandı. Bilâl-i Habeşî r.a., ilk ezânı okuduğu zaman Medîne’nin bir ucundan öteki bir ucuna bu yüce dâvet erişti. Ezân sadâsıyla semâlar yankılandı. Mü’minler, büyük bir neş’e içinde mescide koştular.
EZAN METNİ VE ANLAMI – EZAN NASIL OKUNUR?Ezanın lafları ve anlamı Ezan Arapça-Türkçe yazılışı, okunuşu ve anlamı şu biçimdedir:
Ezan Anlamı Ezan Türkçesi – Ezan Türkçe Anlamı
Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah en büyüktürAllah’tan başka ilah olmadığına şehâdet ederim, Allah’tan başka ilah olmadığına şehâdet ederim,Muhammed s.a.v’in Allah’ın elçisi olduğuna şehâdet ederim, Muhammed s.a.v’in Allah’ın elçisi olduğuna şehâdet ederimHaydin namaza, Haydin namazaHaydin felâha, Haydin felâhaAllah en büyüktür, Allah en büyüktürAllah’tan başka ilah yoktur.Not: Sabah ezanında “Hayye ale’l-felâh” tümcesinden sonra 2 kere “es-Salâtü hayrün mine’n-nevm” Namaz uykudan hayırlıdır denir.
BEŞ SÜRE NAMAZ MÜDDETİ – EZAN ZAMANLARI NEYE GÖRE BELİRLENİR?Namaz emin zamanlarda farz kılınmış bir imandır. Allah, Nisa Sûresi’nin 103. âyetinde namazın emin müddetlere atama edilmiş bir iman olduğuna emreder. Rum Sûresi’nde 17. ve 18. âyetlerinde Peygamber Efendimiz’e namaz sürelerinin neler olduğunu bildirir ve başka bir zamanda ise kendisinden evvelki Peygamberlere de bildirilmiş müddetler olduğunu söyler. Namaz cihansal olduğu için ezan saatleri dünyanın ve güneşin hareketlerine göre atama edilmektedir. Peki Beş süre namazın hangi vaziyetlere göre tanımlanır?
SABAH EZANI MÜDDETİ SABAH NAMAZI MÜDDETİ NEYE GÖRE BELİRLENİR?Sabah namazı saati, fecrin doğuşuyla başlayıp güneşin doğuşuyla sona ermektedir. Fecrin doğması ise tan zamanını emin etmektedir. Bu süre semanın iki tarafının karanlık bir tarafının aydınlık olduğu zamandır. Tan süresinin hemen ardından doğudan aydınlık görülmeye başlanır. Bu da güneşin doğuşunun habercisidir. Ülkemizin konumuna göre imsak zamanlarından vasati 25 dakika sonra kadar namaz kılınabilmektedir. Bu dakika kentten kente değişiklik gösterebilir. Sabah namazı süresiyle alakalı âyet-i kerimede şöyle emredilir: “Gündüzün güneş dönüp gecenin karanlığı bastırıncaya kadar emin zamanlarda namaz kıl; bir de sabah namazını. Zira sabah namazı tanıklıdır.” İsrâ Sûresi 78
Öğle namazı saati, güneşin bütün tepe noktasından geçtiği anda başlamaktadır. Bu süre, her şeyin gölgesi bir misli olana kadar devam etmektedir. Güneşin bütün tepede olduğu süre ise zeval olarak adlandırılır. Öğle namazı süresiyle alakalı âyet-i kerimede şöyle emredilir: “Haydi siz, akşama eriştiğinizde akşam ve yatsı zamanında sabaha kavuştuğunuzda, gündüzün sonunda ve öğle süresine ulaştığınızda Allah’ı tesbih edin namaz kılın, ki göklerde ve yerde hamd O’na mahsustur.” Rûm Sûresi 17-18
İKİNDİ EZANI MÜDDETİ İKİNDİ NAMAZI MÜDDETİ NEYE GÖRE BELİRLENİR?İkindi namazı saati, öğle namazı müddeti bittikten sonra başlayıp güneş batıncaya kadar devam ettir. İkindi namazı süresiyle alakalı âyet-i kerimede şöyle emredilir: “Namazlara ve orta namaza devam edin. Allah’a hürmet ve bağlılık içinde namaz kılın.” Bakara Sûresi, 238 İkindi namazı süresiyle alakalı hadis-i şerifte ise şöyle emredilir: “Güneş batmadan evvel ikindi namazından bir rekâta yetişen kimse ikindi namazına yetişmiştir.” Zeylaî, Nasbu’r-Râye, I/228
İKİNDİ EZANI DİNLE HİCAZ MAKAMIAkşam namazı saati, güneş battıktan sonra başlayıp güneşin battığı yerde alana gelen kızıllık kayboluncaya kadar olan devam ettir. Akşam namazı süresiyle alakalı âyet-i kerîmede şöyle emredilir: “Gündüzün iki ucunda, gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl. Zira iyilikler makûslukları günahları giderir. Bu, nasihat almak isteyenlere bir andırdırmadır.” Hûd Sûresi 114
YATSI EZANI MÜDDETİ YATSI NAMAZI MÜDDETİ NEYE GÖRE BELİRLENİR?Yatsı namazı saati, akşam namazının müddeti çıktıktan sonra başlayıp sabah namazının müddeti girinceye kadar devam ettir. Yatsı namazı süresiyle alakalı âyet-i kerimede şöyle emredilir: “Güneşin doğuşundan ve batışından evvel Rabbini hamd ile tespih et. Gece sürelerinde ve gündüzün uçlarında da tespih et ki memnun mümkünün.” Tâha Sûresi 130
EZAN DUASI – EZAN DUASI NASIL OKUNUR?Peygamberimiz ezanı dinledikten sonra şu duayı okuyan kimseye şefaatinin hak olacağını bildirmiştir. Buhârî, “Ezân”, 8
Ezan Duası OkunuşuPeygamber Efendimiz’in okuduğu ezan duâsı: Allâhümme rabbe hâzihi’d-da‘veti’t-tâmme ve’s-salâti’l-kaime, âti Muhammeden el-vesîlete ve’l-fazîleh ve’d-derecete’r-refîah. Veb‘ashü makamen mahmûdeni’llezî va‘adteh. İnneke lâ tuhlifü’l-mîâd
Ezan Duası Anlamı“Ey şu beceriksizsiz iletinin ve kılınacak namazın Rabbi olan Allahım! Muhammed’e vesileyi ve erdemi ve yüksek dereceyi ver! Vaad ettiğin methedilmiş makama yükselt. Sen taahhüdüne muhalefet etmezsin”
BEŞ SÜRE NAMAZIN ZAMANLARI HAKKINDA SON SÜRE NE KADARDIR?NAMAZ ZAMANLARI
5 SÜRE NAMAZLA ALAKALI AYET VE HADİSLER
NAMAZ NASIL KILINIR?